Mevsimsel Grip
12 Ocak 2024

Havaların soğumasıyla birlikte kapalı ortamlarda daha uzun süre geçirilmesi üst solunum yolu enfeksiyonlarının hızla yayılmasına sebep olmaktadır. Mevsimsel olarak özellikle kış aylarında Aile sağlığı merkezleri ile hastanelerimize başvuran vakaların çoğunluğunu üst solunum yolu enfeksiyonları (Grip,nezle vb.) ve oluşturmaktadır. Grip, influenza virüsünün neden olduğu, ekim başı mart sonuna kadar olan grip mevsimi (influenza sezonu) olarak bilinen dönemde sık görülen, oldukça bulaşıcı bir solunum yolu hastalığıdır. Bu aylarda toplumda önemli sayıda kişiyi etkilemektedir.

Temel olarak hasta bireylerin öksürme, hapşırma ve konuşma esnasında yaydıkları damlacıkların, sağlıklı bireyler tarafından solunum yoluyla alınmasıyla bulaşmaktadır. Hasta bireyin öksürme ya da hapşırma sonucu grip virüsü içeren milyonlarca damlacığı kendisinden bir iki metre uzağına kadar yayabildiği gösterilmiştir. Az da olsa, bu damlacıkların bulaştığı yüzey ve nesnelere temas edildikten sonra ellerin ağız, burun veya göze sürülmesi ile de bulaşabilmektedir. Tokalaşma, öpüşme, bir metreden fazla yaklaşarak konuşma önemli bulaş yollarıdır. Kapı kolu, masa, bardak vb. yüzeylerde virüs iki ila sekiz saat arası canlı kalmaktadır. Hasta bireyler belirtilerin ortaya çıkmasından bir gün öncesinden başlayarak hastalığın beşinci ve yedinci günlerine kadar bulaştırıcı olabilmektedir.

İnfluenzadan korunmada en etkin yöntemler aşılama ve kişisel hijyen kuralları(sık el yıkama, hasta kişiler ile temastan kaçınma vb.) ile birlikte korunma önlemlerine uymaktır. Hastalığın bulaşının ve toplumda yayılımının önlenmesi kapsamında, olabildiğince kapalı ve kalabalık alanlardan uzak durulması, bu alanlarda tıbbi maske kullanımı, el hijyeni başta olmak üzere kişisel hijyen kurallarına uyulması oluşturmaktadır. Grip toplum içerisinde hasta olan kişilerden sağlam kişilere bulaşmaktadır. Bu nedenle grip olan kişilerin; toplumda hastalığın yayılımına neden olmamak için, hastalık süresince toplumdan ve kalabalık ortamlardan uzak durması, zorunluluk durumlarında maske kullanması, hekimin öneri ve tavsiyeleri doğrultusunda ilaç kullanmaları gereklidir.

 Her yıl mevsimsel gribe neden olan grip virüsü değişebilmektedir ve grip aşısının içeriği Dünya Sağlık Örgütü tarafından bir yıl önce salgın yapan virüs tiplerinin belirlenmesi ile geliştirilmekte ve aşının içeriği de bu uygulamaya bağlı olarak her yıl değişmektedir. Aşı, yapıldığı grip sezonu için etkili olmaktadır. Bu nedenle; eskiden geçirilmiş grip hastalığı ya da uygulanmış grip aşısına bakılmaksızın mevsimsel gribe karşı etkin bir korunma sağlanması için her yıl grip aşısı yaptırılmalıdır. Aşının koruyucu etkisi, aşı yapıldıktan iki hafta sonra başlayacağı için aşının en uygun zamanı, gribin sık görülmeye başladığı dönemden hemen öncesidir. Ekim ve Kasım ayları grip aşısının yapılma zamanı olarak tercih edilmelidir. Aşılanmayanlar kişiler ise mart ayının sonuna kadar aşılanabilir. Aşının koruyuculuğu yaklaşık 6-8 ay sürer.