İş sağlığı ve güvenliği bilincinin geliştirilmesi, iş kazalarını önlemeye yönelik son gelişmeleri, iyi uygulama örneklerini görebilmek, dünyadaki gelişmeleri takip edebilmek ve kamuoyuna duyurmak amacıyla, 1987 yılından itibaren her yıl 4-10 Mayıs tarihleri arası İş Sağlığı ve Güvenliği Haftası olarak çeşitli etkinliklerle kutlanmaktadır.
İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinin amacı; tüm çalışanları sağlıklı tutma ve bunu sürdürme, çalışanları iş koşullarından kaynaklanabilecek sağlık zararlarından koruma ve kişiyi fizyolojik ve psikolojik durumuna uygun işe yerleştirmektir. Bu kavram “işe uygun insan, İnsana uygun iş” olarak ifade edilebilir. Gelişen teknolojiyle birlikte her geçen gün yeni kimyasallar kullanıma girmekte, mesleki risk faktörlerinin sayısı giderek artmakta ve çalışanların sağlığını tehdit etmektedir.Dolayısıyla; çalışma ortamında çalışanların sağlığını olumsuz etkileyebilecek risk etmenlerinden çalışanları korumak, üretimin devamlılığını sağlamak ve verimliliği artırmak için yapılan ve çok disiplinli olarak yürütülen çalışmaları ifade eden “iş sağlığı ve güvenliği” kavramı da giderek önem kazanmaktadır.
Çağdaş iş sağlığı ve güvenliği yaklaşımında çalışma ortamında tehlike kaynaklarının belirlenerek sağlık ve güvenlik açısından risk değerlendirmesinin yapılması, önleme ve koruma tedbirlerinin belirlenerek uygulanması ve çalışanların bilgilendirilmesi gerekmektedir. Bireyin çalışma hayatına atılmadan önce genel sağlık durumu, fiziksel ve psikolojik kapasitesinin tanımlanması, temel kayıtların tutulması ve testlerin yapılması iş sağlığı ve güvenliği açısından vazgeçilmezdir.Çalışanlar,iş sırasında geçirdikleri iş kazası,meslek hastalığı ve işle ilgili hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetmekte,işini yürütemez hale gelebilmektedir.
İşyerinde veya işin yürütümü nedeniyle meydana gelen, ölüme sebebiyet veren veya vücut bütünlüğünü ruhen ya da bedenen engelli hâle getiren olaya iş kazası denmektedir.İş kazalarının %88 i tehlikeli davranışlardan,%10 u tehlikeli(güvensiz)durumlardan meydana gelmekte,%2 si de engellenememektedir.Yani gerekli ve yeterli önlemler alındığında iş kazalarının %98 i önlenebilmektedir.Meslek hastalıkları, işyeri ortamında bulunan faktörlerin etkisi ile meydana gelen hastalıkların ortak adıdır. Dünya Sağlık Örgütü ve Uluslararası Çalışma Örgütü gibi uluslararası kaynaklarda meslek hastalıkları; zararlı bir etkenle bundan etkilenen insan vücudu arasında, çalışılan işe özgü bir neden-sonuç, etki-tepki ilişkisinin ortaya konabildiği hastalıklar grubu olarak tanımlanmaktadır.Etkenle çalışanın ilk temasından 1 hafta ile 30 yıl sonra ortaya çıkabilmekte,gerekli önlemler alındığında da tamamen önlenebilmektedir.İşle ilgili hastalıklarda temel etken işyeri dışındadır. İşe girmeden önce var olan veya çalışırken ortaya çıkan herhangi bir sistemik hastalık yapılan iş nedeniyle daha ağır seyredebilmektedir. Çalışanın uygun işe yerleştirilmemesi ya da sistemik hastalığın ilerlemesine neden olan etkenlerin çalışma ortamında ortadan kaldırılmaması nedeniyle mevcut hastalığın şiddetlenmesi söz konusudur . Kısaca çalışma koşulları nedeniyle doğal seyri değişen hastalıklardır .
Uluslar Arası Çalışma Örgütünün (ILO) Tespitlerine Göre;
Her yıl Dünyada ortalama 250 Milyon işçi iş kazası sonucu yaralanmaktadır.Yani her bir dakikada 510 işçi kaza geçirmektedir.Yılda yaklaşık 1.200.000 işçi ise iş kazası sonucu ölmektedir. Yani her bir dakikada 2-3 işçi iş kazası sonucu ölmektedir. Ayrıca yılda yaklaşık 160 milyon işçi ise meslek hastalığına yakalanmaktadır.
Türkiye’ de ise resmi kayıtlara göre(2007-2012 yılları arası SGK istatistikleri)
Her yıl ortalama 70.000 iş kazası meydana gelmektedir. Yani her gün yaklaşık 190 iş kazası meydana gelmekte ve yaklaşık her 8 dakikadabir işçi iş kazası geçirmektedir.Yılda ise yaklaşık olarak 1.100 işçi ise iş kazası sonucu ölmektedir.Yani her gün 3-4 işçi iş kazası sonucu hayatını kaybetmektedir.
Yılda yaklaşık 1.500 işçi de sürekli iş göremez hale gelmektedir. Yani her gün 4-5 işçi sürekli iş göremez hale gelmektedir.
SGK 2015 istatistiklerine göre Ülkemizde;1.740.187 işyerinde toplam 19.850.860 çalışan istihdam edilmektedir.Söz konusu çalışanlarda;241.547 iş kazası,510 meslek hastalığı,65.361 kişinin sürekli iş göremez hale geldiği1.252 ölüm vakası saptanmıştır.
Ülkemizde, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve ilgili yönetmeliklerle , iş sağlığı ve güvenliği alanındaki uygulamaların güçlü bir yasal zemine kavuşturulması sağlanmıştır. Kamu ve özel sektör ayrımı gözetmeksizin tüm çalışanlar kanun kapsamına alınarak,bütün işyerlerinde sağlıklı ve güvenli çalışma ortamı oluşturulmaya başlanmıştır. Kanun, iş sağlığı ve güvenliğinde en iyi koşulları hedefleyerek, işyerlerinin mevcut durumunun sürekli iyileştirilmesini amaçlamakta ,iş kazası ve meslek hastalığının önlenmesi için atılacak adımları esas almaktadır.
Bu kapsamda “Meslek Hastalığı Sıfır Tolerans” vizyonuyla; Müdürlüğümüz bünyesinde oluşturulan İşyeri Sağlık ve Güvenlik Birimi tarafından kurumumuz çalışanlarına; Efeler İlçe Sağlık Müdürlüğüne bağlı İş sağlığı ve Güvenliği birimi tarafından da işyerleri ile diğer kamu kurum ve kuruluşlarına hizmet verilmektedir.
