1-Mantar Zehirlenmeleri Nasıl Olur?
Doğal alanlarda yetişen ve yapısında zehirli madde bulunan şapkalı mantarların taze, kurutulmuş veya konserve olarak çiğ veya pişirilerek yenmesi sonucunda gelişen ve ölümle de sonuçlanabilen ciddi bir zehirlenmedir. Mantar zehirlenmeleri, özellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında görülür.
Ülkemizde doğal alanlarda yetişen zehirli mantarların da bulunduğu unutulmamalıdır.
2- Mantar Zehirlenmesinin Belirtileri Nelerdir?
Zehirlenme belirtileri mantarda bulunan zehrin niteliğine göre değişir. Belirtiler, bazı mantar türlerinin yenmesini takiben 2 saat sonra, bazı mantar türlerinin yenmesini müteakiben de 6 saat sonra ortaya çıkabilir.
Mantarın yenmesini takiben 2 saat gibi kısa bir sürede zehirlenme belirtilerine sebep olan mantarların yenmesi durumunda:
•Sersemlik,
•Uykuya meyil,
•Tansiyon düşüklüğü,
•Bulanık görme,
•Yüz ve boyunda kızarma,
•Nabızda artış,
•Ağızda metal tadı,
•Bulantı ve kusma ile
•Terleme görülebilir.
Mantarda bulunan zehirli maddenin özelliğine göre, yendikten 6 saat sonra gelişebilen zehirlenme belirtileri ise:
Bulantı, Kusma, İshal, Ateş, Nabız artışı, Kann ağrısı ile Daha sonra karaciğer ve böbrek bozuklukları ile bu organların bozukluklarına bağlı belirtiler şeklindedir.
Sonuçta koma ve ölüm de söz konusu olabilmektedir.
3-Mantar Zehirlenmesinin Tedavisi Var mıdır?
Mantar zehirlenmelerinin tedavisi zehirlenme bulgularına yöneliktir. Zehirlenmeler konusunda 114 numaralı Ulusal Zehir Danışma Merkezi'nden bilgi alınabilir.
4-Mantar Zehirlenmelerinden Nasıl Korunmalıdır?
Zehirlenmelerin önemli bir kısmı esasında çok basit önlemlerle engellenebilir. Bu çerçevede, mantar zehirlenmeleri de çok basit bir şekilde önlenebilecek bir zehirlenme tipi olup zehirlen-menin engellenmesindeki tek çare de doğal alanlarda yetişen mantarların kesinlikle yenmemesi bunun yerine kültür mantarının tercih edilmesidir.
5-Kültür Mantarları Zehirler mi?
Kültür mantarları ile zehirlenme mümkün değildir. Ancak, bu mantarlar yetiştikleri ortamda, bazı mikroorganizmalar ile temas edebilirler. Bu mikroorganizmayla bulaşık mantarların çiğ olarak yenmesi sonucunda hafif mide ve bağırsak şikayetlerinin gelişebileceği unutulmamalıdır.
Mantar satın alırken ambalajlı olanlar tercih edilmeli; aynca, ambalajda tüketiciyi bilgilendirmeye yönelik bazı bilgilerin yer aldığı etiketlerin olup olmadığına da dikkat edilmelidir.
6-Mantarlarla İlgili Doğru Olduğu Düşünülen Yanlış Bilgiler Nelerdir?
Mantarlarla alakalı olarak halk arasında, aşağıdaki belirtildiği biçimde ilmî değeri olmayan yaygın inanışlar da vardır.
•Yoğurtla yenen mantar zehirlemez.
•Pişirilen mantarda zehir yok olur.
•Sirkeli ve tuzlu suda kaynatmakla mantarın zehri alınır.
•Kurutulmuş mantarın yenmesiyle zehirlenme olmaz.
•Çayırlarda yetişen mantarlar zehirli değildir.
•Mantar koparıldığında rengi değişmezse mantar zehirsizdir; mantarın iç kısmı mavileşirse bu mantar zehirlidir.
•Ağaçlardaki mantarlar zehirsizdir.
•Zehirli mantar gümüş kaşıkla pişirilirse kaşık kararır.
•Salyangozlar zehirli mantarları yemezler.